Dawne święta były często na tyle silne, że trwały mimo narzuconej struktury świąt kościelnych i naginały tę strukturę do własnego wzoru, zmuszały liderów nowej religii do kompromisów i do "chrzczenia" starej tradycji, jeśli nie mogli jej zwalczyć. Prócz chrystianizacji obyczaju, Słowiańszczyzna przez ostatni tysiąc lat przyjmowała także inne wpływy, przynajmniej dwóch rodzajów. Pierwszym były nie-chrześcijańskie i przedchrześcijańskie elementy przyklejone do przyjmowanych praktyk i wierzeń chrześcijańskich. Jednym z najbardziej wyraźnych przykładów data Bożego Narodzenia, wzięta wcale nie z Biblii, ale z solarnych kultów śródziemnomorskich. Drugą grupą wpływów są także nie-chrześcijańskie obyczaje sąsiednich narodów niesłowiańskich, których przykładem, też bożonarodzeniowym, niech będzie choinka - pochodzenia niemieckiego, a może skandynawskiego.
Próbując rekonstrukcji dawnego cyklu obrzędowego trzeba też mieć na uwadze, że Słowianie zapewne nigdy nie mieli jednego obyczaju, jednolitego na całym ogromnym obszarze swoich ojczyzn. Mając polski punkt widzenia, z pewnością zauważymy co innego, niż próbując zajrzeć w przeszłość "stojąc" w Rosji, Bułgarii czy w Chorwacji
Święta starosłowiańskie – Etniczne Święta Słowiańskie
Główne:
Główne:
- 21-26 MARCA JARE -zwane WielkanocneRównonoc wiosenna.Wielka Noc Pierwszy dzień wiosny. Święto poświęcone narodzinom nowego życia po mroźnej zimie. Świętym drzewem tu jest Wierzba jako Drzewo Życia, z którego powstała ludzkość. Słowiańskim zwierzątkiem jest pisklak . W święta te dzień ten malowano pisanki, jajka które były symbolem odrodzenia życia. Potrawy to głownie potrawy o dużej jajek . Przede wszystkim ciasta , sałatki, i jajka w przeróżnej postaci. W pierwszy dzień tych świat , po śniadaniu rodziny udawały się na groby zmarłych gdzie spożywano pokarm i trunki (jakie kto woli ) w ramach składania ofiary, z potraw ,przodkom którzy odeszli a patrzą na nas z góry. Święto poświęcone odrodzonemu bogu Jaryle i Rodowi. 26 marca jest tez Święto Peruna.co często było łączone ze Świętami Jarymi jako ze własnie teraz był czas zabawy jako ze święta te wypadają w 13 -ty miesiąc wyrównawczy ( kalendarz księżycowy - słowiański ) trwający zaledwie kilka dni.
- 21-22 czerwca – Kres / Noc Kupały, Noc Kupalna, Kupalnocka. Przesilenie letnie. Szczyt i jednocześnie upadek władzy Jaryły. Święto obchodzone ku czci słońca i ognia. To właśnie w noc tego święta rósł legendarny kwiat paproci. Palono ogniska, puszczano wianki na wodę, chłopcy i dziewczęta łączyli się w pary. Trzonem obrzędu były ogniska, krzeszone pierwotnie (rytualnie) z drewna (Marcin z Urzędowa XVIw), kobiety przepasane bylicą piołunem śpiewały pieśni z motywem słońca do wróżenia i swatania dla młodych par; skakanie przez ogień, palenie słomianej kukły (Mary) lub ukwieconej końskiej głowy lub słomianego koła (Słońce); puszczanie wianków i zbieranie ziela (szukanie kwiatu paproci). Para Kupała-Mara występowała jako zamierzchłe świadectwo dualistycznego mitu brata i siostry: ognia i wody. Święto poświęcone bogu Dadźbogowi i Swarożycowi .
- 23 września – Dożynki / Święto Plonów. Równonoc jesienna. Pierwszy dzień jesieni. Święto plonów poświęcone tegorocznym zbiorom zbóż. W święto dziękowano bogom za plony i proszono o jeszcze lepsze w przyszłym roku. Wróżono przyszłość, a po modlitwach organizowano rytualne biesiady. Święto poświęcone bogom Perunowi i Dadźbogowi Swarożycowi. Pozostałością jest obrzęd dożynek
- 21-22 grudnia, czasem obchodzone aż do 6 stycznia – Gody, Kres, Stado, Kolęda. Przesilenie zimowe. Najdłuższa noc w roku, ale po niej dzień znów zaczyna się wydłużać. Wróżono wówczas pomyślność w nadchodzącym roku ciągnąć źdźbła siana czy tez lejąc wosk. Ciekawe ze u Serbów wnoszono do domy konary Dębu. Choinka poczęła wypierać snopki dożynkowe które stojąc w kacie pokoju czekały wiosny.Nasiona jako święte miały ochraniać nowe uprawy . Grupy kolędników w rytualnych przebraniach obchodziły wszystkie domy niosąc czteroramienna gwiazdę śpiewały kolędy i zbierały zapłatę w naturaliach. Całowano się pod podłaźnicą i jemiołą, Przyozdabiając największe drzewa wstążkami, łańcuchami ozdobnymi ,a obecnie tez światełkami śpiewało się i radowano, ze nadchodzi KRES dlugim nocom i nowy odrodzony Bóg przejmuje ziemie w swe władanie. Spożywano 13 potraw, dbając jednocześnie o dodatkowe nakrycie dla zmarłych przodków (wiele z tych zwyczajów przetrwało do dziś). Większość z tych obyczajów jest nadal obecna choć głownie na terenach wiejskich zachowała swa bogata formę. Slowianskie zwyczaje powoli zacierają się , w miarę jak postępuje odpływ ludności słowiańskiej do miast, gdzie ulega ona wyśmiewającym ja nowo mieszczuchom rozlubowanym we wszystkim co nie słowiańskie,czyli wieśniacze.
Pozostałe:
- 27 Maj – Zielone Świątki. Święto wiosny któremu towarzyszyły zwyczaje związane z siłą drzew, zielonych gałęzi Brzozy czy tataraku i wszelkiej płodności. Swiete Drzewo : Brzoza, Tatarak, Obyczaje to Wodzenie Kusta , Prowadzenie Królewny ( bogini Urodzaju, Urody , Obrodzenia ) Potrawy: Pieczono ciasta jak na Wielkanoc ( Święta Jare ) Wybierano najpiękniejsza kobietę dziewice z otoczenia i przystrajano w gałązki Brzozy , Klonu i Tataraku tak by jak najbardziej upodobniła się do uosobnienia życiodajnej mocy przyrody ( czyli bogini ) płodności i urodzaju. Odwiedzała domostwa na zasadzie kolędy i kończono wielka uczta pod Swiętym Drzewem lub jakiejś gospodzie.
- 20 lub 21 Lipca – święto Peruna. Czasem obchodzone aż do 27 lipca, zwane wówczas Perunowym Tygodniem
- 2 Listopada – Dziady Jesienne. Święto zmarłych poświęcone przodkom. W święto palono ogniska na cmentarzach by ogrzać zmarłych, organizowano obiaty (uczty ku czci zmarłych) by zmarli nie głodowali, na rozstajach dróg palono “grumadki”, drewniane polana. Święto poświęcone bogu Welesowi i bogini Marze
- Stado – trudne do umiejscowienia święto, opisane w źródłach jako słowiańskie igrzyska.
Współcześnie, w swym stosunkowo pierwotnym znaczeniu, święta te są nadal obchodzone przez rodzimowiercze związki wyznaniowe (prawnie działające i zarejestrowane w MSWiA)
Julia Stopikowska ,
Wojciech Jóźwiak
INNI CZYTALI :